Gizli Gluten Kaynakları

Gluten, buğdayda bulunan proteinlerden biridir. Özellikle gluten intoleransı veya çölyak hastalığında glutensiz diyet tedavisi önerilmektedir. Fakat gluten belli başlı besinlerin yanında bazen işlenmiş ürünlerde, paketli gıdalarda, soslarda bulunabiliyor, hatta bazı kozmetik ürünlerden vitamin takviyelerine kadar geniş bir aralıkta karşımıza çıkabiliyor.

Bu nedenle bir ürünü almadan önce mutlaka içeriğini okumak gerekmektedir, eser miktarda bile gluten varsa tüketilmemelidir.

Peki Genel Olarak Bildiğimiz Gluten Kaynakları Nelerdir?

Özellikle çoğu tahılda bulunmaktadır. Buğday, arpa, çavdar, bulgur, erişte, irmik, makarna gibi tahıl grubunda bulunmaktadır. Bu nedenle tam buğdaylı, çavdar gibi ekmeklerde, makarna veya unlu mamüllerde de bulunmaktadır. 

Gizli Gluten Kaynakları Neler?

• Hazır satılan patates kızartmaları

Patates aslında glutensiz bir ürün olmasına rağmen dışarıda satılan kızarmış patateslerin içine daha iyi kızarsın diye gluten eklenmektedir.

• Sucuk, sosis gibi işlenmiş etler

Etin kendisi glutensiz olsa da birçok sosis, gluten içeren dolgu maddeleri, bağlayıcılar veya ekmek kırıntıları veya buğday unu gibi gluten içerebilecek diğer bileşenleri içerir. 

• Hazır salata sosları

Salata soslarının tümü gluteni barındırabilir. Gluten içeren salata sosundaki yaygın bileşenler arasında malt aroması, malt sirkesi ve buğdaydan yapılan soya sosu bulunur. 

• Baharatlar, çeşniler

Baharat karışımları birden fazla baharat ve bitkiyi ve bazen de topaklanmayı önleyici bir maddeyi içerir. Nadir durumlarda, topaklanmayı önleyici madde olarak buğday nişastası gibi glüten içeren bir bileşen kullanılabilir. Bu nedenle etiketi okumak ve gluten içeren içerik olmadığından emin olmak her zaman iyi bir fikirdir.

• Soya Sosu

Soya sosu geleneksel olarak buğday ve soya ile yapılır. Sos, soya ve ezilmiş buğdayın birleştirilmesi ve ikisinin birkaç gün boyunca küf kültürleri içeren tuzlu bir tuzlu su içinde fermente edilmesine izin verilmesiyle yapılır. Bu nedenle çoğu soya sosu buğdaydan elde edilen gluteni içerir.

• Ketçap, Mayonez gibi soslar

Sirke birçok ketçap markasında önemli bir bileşendir, ancak bazen şirketler arpa veya buğdaydan elde edilen malt sirkesini kullanır. Bu nedenle o ketçaplar gluten içermektedir. Ketçapta gluten içermese bile çapraz gluten bulaşma sorunları ortaya çıkabilir. Ayrıca ketçapın ortak bir tesiste yapılıp yapılmadığını kontrol etmek gerekir.

Ketçaptaki diğer potansiyel gluten kaynağı da katkı maddeleridir. Birçok ketçap markası koyulaştırıcı maddeler, dengeleyici maddeler ve yapay renkler içerir. Bu içerikler her zaman glüten içermez, ancak bazen olabilir. 

• Malt Sirkesi

Çoğu sirke glutensizdir. Çeşitlerin çoğu damıtılır ve üzüm gibi doğal olarak glutensiz içeriklerden yapılır. Kaçınılması gereken tek sirke malt sirkesidir. Malt sirkesi damıtılmaz ve malt, glütensiz olmayan bir tahıl olan arpadan elde edilir. 

• Bulyonlar

Birçok bulyon küpü ve tozu, buğday ve glutenli tahıllardan gelebilen maya özütü gibi diğer şüpheli bileşenleri içerir.

• Vitamin Takviyeleri

İlaçlar, vitaminler ve bitkisel takviyeler etken maddenin yanı sıra pek çok bileşeni de bünyesinde barındırır. İlaçların çoğu glutensiz olsa da, her zaman içerik listesini kontrol etmeli ve ilaçlarınızın ve takviyelerinizin glutensiz olduğunu üreticiyle teyit etmelisiniz.

• Kozmetik Ürünler

Kremler, losyonlar ve merhemler ve gibi cilt bakım ürünlerinin yanı sıra cildinizle temas eden şampuanlar ve saç kremleri gibi saç ürünleri de glüten içeren tahıllardan elde edilen bileşenler içerebilir. Bunların yanında dudak parlatıcıları, ruj da gluten içerebilir.