Kesme tahtası mutfakta en sık kullandığımız malzemelerden biridir. Neredeyse her gün kullandığımız bu malzemenin bize getireceği tehlikeyi görmezden gelemeyiz. Kesme tahtaları çok büyük bir çapraz bulaşma riski taşırlar.
Dört ana bulaşma türü vardır: biyolojik (bir gıda, canlı bir organizma veya ürettiği maddeler tarafından bozulduğunda), fiziksel (yiyecek içine bir nesne girdiğinde), kimyasal (mutfak temizleyicisi gibi bir kimyasal madde gıdayı kirlettiğinde) ve çapraz bulaşma (yiyecek veya bakterilerin yiyeceklerden, ellerden veya yüzeylerden diğer yiyeceklere yayılması).
Kesme tahtası gibi yiyecek hazırlama yüzeyleri çapraz bulaşma riski taşır. Yani, hazırlanan gıdadan kaynaklanan mutfak bakterilerini ve mikroplarını kolaylıkla barındırabilirler ve bunlar daha sonra ellere veya aynı yüzeyde hazırlanan diğer gıdalara yayılabilir.
Çiğ kümes hayvanları, balık ve et gibi yüksek riskli gıdalar, gıda kaynaklı hastalıkların en yaygın nedenlerinden bazıları olan Salmonella ve E.coli gibi bakteri ve virüsleri içerebilir. Bu tür yiyeceklerin hazırlanmasından sonra kesme tahtasının temizliği iyi yapılmaz ve ardından ilave yiyecekler hazırlanırsa bu mikropların yayılma riski vardır. Bu nedenle, gıda işleyicilerinin bakterileri mutfaklarından en iyi şekilde nasıl uzaklaştırabileceklerini anlamaları önemlidir.
Çapraz bulaşmayı önlemek için iki kesme tahtası bulundurmak (birini yalnızca çiğ yiyecekler için, diğerini pişmiş ve yemeye hazır yiyecek veya ekmek için kullanılır) daha kolay olur. Çiğ gıdalar hazırlandıktan sonra tüm kesme tahtaları sıcak su ve deterjanla yıkanmalı ve kurutulmalıdır. Plastik doğrama tahtaları bulaşık makinesinde yüksek su sıcaklıklarında yıkanabildiği için uygundur. Tüm plastik ve ahşap kesme tahtaları zamanla aşınır. Kesme tahtaları aşırı derecede aşındığında veya temizlenmesi zor olup oyuklar oluştuğunda atılmalıdır.
Neler Uygulanmalı?
Pişmiş yiyecekleri asla önceden çiğ et, kümes hayvanları, yumurta veya deniz ürünlerinin bulunduğu tabağa veya kesme tahtasına koymayın.
Çiğ tavuğu kesip tahtayı ve bıçağı yıkamadan sebzeleri doğramak için aynı kesme tahtası ve bıçağı kullanmayın.
Kesme tahtası durulanmış olsa bile Salmonella gibi zararlı bakteriler hala kesme tahtası üzerinde olabilir ve artık pişmiş tavuğa çapraz bulaşmaya neden olabilir. Temizlik ile sanitasyon arasında büyük bir fark vardır. Temizleme kir, yağ, döküntü, yiyecek parçacıkları ve diğer yüzey öğeleri gibi malzemeleri temizler. Sterilizasyon mikropları, bakterileri ve virüsleri öldürür. Bu nedenle aynı tahtayı kullanacaksanız sadece durulama yapmayıp iyice temizlemeniz gerekir.
Etler ve sebzeler için ayrı kesme tahtası kullanabilirisiniz.
Kesme Tahtasının Malzemesi Önemli Mi?
Kesme tahtasının hijyenliği dışında yapıldığı malzemesi de önemli.
Ahşap; hafif ve ekonomik bir malzeme olsa da nem geçirme özelliği sebebiyle bakteri ve küf barındırabileceğinden dolayı hijyen sorunlarına neden olmaktadır. Ayrıca, dezavantaj olarak da önceki işlemlerden kalan koku ve lekeleri absorbe etmektedir. Ahşap tahtalar gözeneklilik ve emicilik özelliklerinin yüksek olmasından dolayı mikroorganizmaların yerleşmesini kolaylaştırdığı için ve zor temizlendiği için kullanımı önerilmemektedir. Gıdaların hazırlanmasında genellikle gözeneksiz plastik kesme tahtalarının kullanılmasını tavsiye etmektedirler. Ahşap kesme tahtalarında akçaağaç, kayın gibi sert ağaçlardan yapılmış olanlar tercih edilmelidir.
Bambu kesme tahtaları ise daha sert ve daha az gözenekli bir yapıya sahiptir. Bambu çok az nem emdiği için bakterilere karşı daha az barındırma sağlar. Ayrıca bıçak izlerine karşı daha koruyucudur.
Plastik kesme tahtaları gözenekli değildir, bu nedenle bakteriler çatlak ve yarık olmadığı için kolayca barınamaz. Ayrıca bu tahtalar, bulaşık makinesinde yıkanabilir. Böylece daha kolay temizlenmektedir Aytıca plastik kesme tahtası tercih edip iki ayrı renkte alabilirsiniz, böylece etler için ayrı renkteki kesme tahtanızı, sebzeler için ayrı kesme tahtanızı kullanıp renkler sayesinde karıştırmazsınız.
Cam kesme tahtaları gözeneksiz ve kolay temizlenebilir malzemelerdir. Ancak cam kesme tahtalarında doğrama yaparken kullanılan bıçaklar daha çabuk körelir. Dolayısıyla, cam kesme tahtası kullanmak, bıçakların daha sık bilenmesini gerektirir. Aynı zamanda cam yapısından dolayı kırılma ihtimali vardır ve mutfak kazalarına neden olma potansiyeli yüksktir ve besinler açısından risklidir.
Leave a comment