Yeşil Çay

Yeşil çay, dünya çapında tüketilen en popüler içeceklerden biridir. Camellia sinensis bitkisinden elde edilmektedir. Tüm bunlar arasında insan sağlığı üzerindeki en önemli etkiler yeşil çay tüketimi ile gözlemlenmiştir. Camellia sinensis çay bitkisinin fermente edilmemiş yaprakları olan yeşil çayda bulunan polifenollerin sağlığa faydaları son on beş yılda kapsamlı bir şekilde araştırılmıştır. Yeşil çay tüketimi akciğer, kolon, yemek borusu, ağız, mide, ince bağırsak, böbrek, pankreas ve meme bezleri dahil olmak üzere birçok kanser türünün önlenmesiyle de ilişkilendirilmiştir. Çeşitli epidemiyolojik çalışmalar ve klinik deneyler, yeşil çayın birçok kronik hastalık riskini azaltabileceğini göstermiştir. 

Yeşil çayda, polifenoller kateşinler, flavonlar, antosiyaninler ve fenolik asitler bulunmaktadur. Epigallokateşin gallat, flavonol glikozit ve tanenler gibi başka küçük polifenoller de mevcuttur. Yeşil çayda, kuru ağırlığın %24−36’sını oluşturan ana bileşenler polifenol bileşikleridir, bunu protein içeriği (%15), lignin (%7), amino asitler (%3− 4), kafein (2− %4), organik asit (%2) ve klorofildir (%0,5). Kateşinler, yeşil çayda bulunan polifenollerin çoğunluğunu temsil eder.

Yeşil Çayın Faydaları

Yeşil çayı faydaları kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Aşırı tüketim sonucu bazı kişilerde mide rahatsılzıklarına sebep olabilir. Özellikle gebeler, emziren anneler ve bazı sağlık sorunları olan bireylerin tüketim öncesi sağlık profesyonelleri ile görüşmeleri gerekmektedir. 

1. Yüksek Antioksidan İçeriği

Kateşin adlı antioksidanları içermektedir. Hücre hasarını önlerler. Böylece yaşlanma sürecini yavaşlatabilirler. Polifenol adı verilen bileşiklerin vücudu hastalıklara karşı koruduğu ve sağlıklı, dengeli beslenmeye önemli bir katkı sağladığı bilinmektedir. Bu antioksidan bileşikler çok çeşitli meyve, sebze ve diğer işlenmemiş gıdalarda bulunur. Yeşil çayın sağlık açısından sayısız faydası vardır ve bunların çoğu büyük ölçüde işlenmemiş olmasına ve bu bitki bileşikleri açısından zengin olmasına bağlanmaktadır. Yeşil çaydaki ana biyoaktif bileşikler flavonoidlerdir ve en güçlüleri kateşinler ve epigallokateşin gallattır (EGCG).

2. Kalp Sağlığını Destekler

Araştırmalar, yeşil çayın kalp hastalığı riskini ve felç gibi ilişkili durumları azaltmaya yardımcı olmak için yararlı bir içecek olduğunu göstermektedir. Yardımcı olabileceği yollardan biri de kolesterol yönetimi üzerindeki faydalı etkileridir. Kan basınıcını düşürebilir ve kolesterol düzeyini iyileştirir.

3. Kilo Kontrolüne Yardımcı

Yeşil çay, yağ oksidasyonunu arttırmada yardımcı olabilir ve metabolizmayı hızlandırabilir. Yeşil çayın ve içerdiği kateşin epigallokateşin gallatın (EGCG), obezitesi olan kişilerin vücut ağırlığını azaltmasına yardımcı olabileceğini öne sürülmektedir.

4. Antikanser Etkisi

Kateşinler kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilir. Özellikle yeşil çaydaki kateşinlerin göğüs, kolorektal, yemek borusu, akciğer, prostat ve karaciğer gibi kanser türleri üzerinde bazı olumlu etkileri olduğunu öne sürülmektedir.

5. Diyabet Riskini Azaltma Etkisi

Çalışmalar, yeşil çayın insülin duyarlılığını artırabileceğini ve sonuç olarak kan şekeri kontrolü üzerinde faydalı bir etkiye sahip olabileceğini göstermektedir. Kan şekerinin kontrol altında tutulmasına yardımcı olabilir ve tip 2 diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir

6. Odaklanmaya Yardımcı, Stres ve Anksiyete Azaltıcı

Yeşil çay, kahve kadar yüksek olmasa da uyanıklığı ve odaklanmayı korumaya yardımcı olabilecek kafein de dahil olmak üzere bir dizi doğal uyarıcı içerir. Buna ek olarak, yeşil çay rahatlatıcı bir etkiye sahip olan L-theanine amino asidinin kaynağıdır; bunu GABA, dopamin ve serotonin gibi ruh halini iyileştiren beyin kimyasallarını artırarak yapar. Yeşil çayın faydalı polifenolleri de yaşlanmanın beyin üzerindeki etkilerini yavaşlatmaya yardımcı olabilir.

7. Ağız Sağlığına Faydalı

Yeşil çay, antibakteriyel ve antioksidan özellikleri nedeniyle periodontal hastalıkların yaygınlığını azaltmak amacıyla ağız hijyeni bakımına yardımcı olarak kullanılabilir. Diş plağı, diş eti iltihabının başlangıcı için başlıca etiyolojik ajandır. Yeşil çayda en bol bulunan bileşenler özellikle fosfoenol, kateşinler gibi flavonoidlerdir. Yeşil çayda bulunan başlıca kateşinler epikateşin gallat (ECG), epikateşin (EC), epigallokateşin (EGC) ve EGC gallattır (EGCG). Piyasada bulunan ağız gargaralarının kimyasal formülasyonlarının sentetik bazlı, pahalı ve kullanımlarını kısıtlayan önemli yan etkilere sahip olduğu gerçeği göz önüne alındığında, ağız gargaraları plak ve diş eti iltihabını azaltmada eşit derecede etkilidir.

8. Karaciğer Sağlığına Faydalı

Yeşil çay tüketimi ile karaciğer hastalıklarının azaltıldığına dair birçok rapor bulunmaktadır. Yeşil çay alımı, yağlı karaciğer hastalığı, hepatit, karaciğer sirozu ve kronik hastalık riskinde azalma ile ilişkilidir. Yeşil çay içmenin karaciğer hastalıkları üzerinde önemli bir koruyucu etkisi vardır. Çay kateşinlerinin uzun süreli tüketimi, yüksek yağlı diyetin neden olduğu obezite ve tip II diyabete karşı faydalı olabilir ve koroner hastalık riskini azaltabilir.