Bir kişinin glüteni diyetinden çıkarmasına neden olabilecek bir durum, bazen glüten intoleransı olarak da adlandırılan çölyak dışı glüten duyarlılığıdır.
Gluten Nedir?
Gluten buğday, arpa, çavdar ve diğer tahıllarda bulunan bir proteindir. Makarna, mısır gevreği ve bira da dahil olmak üzere birçok yiyecek ve içecekte bulunur. Gluten ayrıca vitaminler, kozmetikler ve hatta bazı ilaçlarda da bulunabilir.
Gluten İntoleransının Belirtileri Nelerdir?
Gluteni tükettikten birkaç saat veya gün sonra aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Karın ağrısı
- Anemi
- Endişe
- Şişkinlik veya gaz
- Beyin bulanıklığı veya konsantrasyon sorunu
- Depresyon
- İshal veya kabızlık
- Tükenmişlik
- Baş ağrısı
- Eklem ağrısı
- Mide bulantısı ve kusma
- Deri döküntüsü
Gluten intoleransı olan birçok insanda aynı zamanda irritabl bağırsak sendromu (IBS) da görülebilir.
Nasıl Beslenilmeli?
Glutensiz beslenmenin parçası olabilecek tahıllar, nişastalar veya unlar şunları içerir:
- Karabuğday
- Mısır
- Keten
- Glutensiz unlar – pirinç, soya, mısır, patates ve kurubaklagil unları
- Mısır
- Darı
- Kinoa
- Siyah pirinç
- Soya
- Teff
Aşağıdakileri içeren tüm yiyecek ve içeceklerden kaçınmak gerekmektedir.
- Buğday
- Arpa
- Çavdar
- Bulgur
- Kuskus
- Makarna
- İrmik
- Erişte
- Şehriye
- Soslar
- Unlu mamüller
Gluten içeren bir tahıldan (buğday, arpa, çavdar ve tritikale gibi hibrit tahıllar) yapılan alkollü bir içecek, içeceğin gluteni çıkarmak için “işlendiğini”, “işlendiğini” veya “hazırlandığını” belirten bir etiket taşıyabilir. Ancak etikette gluten içeriğinin belirlenemediği ve içeceğin bir miktar gluten içerebileceği belirtilmelidir. Bu içecekler glutensiz olarak etiketlenmemiş olabilir.
Aynı zamanda paketli bir ürün alırken mutlaka besin etiketini de okumak gerekmektedir. Gluten içerir ibaresi var ise o ürün alınmamalıdır, ya da içindekiler kısmında gluten içeren herhangi bir besin bulunuyorsa da tüketilmemelidir.
Genel olarak, glutensiz olarak etiketlenmedikçe veya mısır, pirinç, soya veya diğer glutensiz tahıllardan yapılmadıkça aşağıdaki besinlerden kaçınmak gerekmektedir:
- Bira (genellikle arpa içerir)
- Ekmekler
- Bulgur tahılı
- Kekler ve turtalar
- Şekerler
- Kurabiyeler ve krakerler
- Soslar
- Taklit et veya deniz ürünleri
- Malt, malt aroması ve diğer malt ürünleri (arpa)
- Hamursuz ekmek
- Makarnalar
- Salata sosları
- Soya sosu (buğday) dahil soslar
- Çorbalar, bulyon veya çorba karışımları
- Soslu sebzeler
- İlaçlar ve takviyeler
Evde Yapılabilecek Düzenlemeler
- Glutensiz ve gluten içeren gıdaları farklı yerlerde saklayabilirsiniz.
- Pişirme yüzeylerini ve yiyecek saklama alanlarını temiz tutmak faydalı olacaktır.
- Bulaşıkları ve pişirme ekipmanlarını iyice yıkamanız gerekir
- Çapraz bulaşı önlemek için ekmeği fırında kızartın veya ayrı ekmek kızartma makinelerinde deneyebilirsiniz.
Leave a comment